Niezłożenie wniosku o upadłość spółki z ograniczoną odpowiedzialnością to jedno z częściej występujących uchybień członków zarządu. Wynika on w przeważającej mierze z niskie świadomości prawnej osób reprezentujących spółkę. Tym czasem uchybienie to rodzi bardzo poważne konsekwencje prawne nie tylko w sferze odpowiedzialności majątkowej. Z tego względu każdy członek zarządu powinien bacznie kontrolować sytuację finansową spółki i niezwłocznie reagować gdy tylko pojawią się pierwsze oznaki stanu niewypłacalności.
Odpowiedzialność za zobowiązania cywilnoprawne spółki z o.o.
Najpopularniejszą konsekwencją za niezłożenie wniosku o upadłość spółki z o.o. jest przewidziana w art. 299 Kodeksu spółek handlowych odpowiedzialność za jej zobowiązania cywilnoprawne. Zgodnie z jego treścią, jeżeli egzekucja przeciwko spółce z ograniczoną odpowiedzialnością okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania.
Odpowiedzialność ta dotyczy wszystkich zobowiązań pieniężnych spółki, bez względu na ich źródło i charakter. Przy czym każdy członek zarządu spółki może się uwolnić od tej odpowiedzialności, jeżeli wykaże przed sądem, że:
– we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu,
albo
– niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło nie z jego winy,
albo
– pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu wierzyciel nie poniósł szkody.
Więcej na temat odpowiedzialności z art. 299 Kodeksu spółek handlowych TUTAJ.
Odpowiedzialność z zobowiązania podatkowe spółki z o.o.
Odpowiednikiem art. 299 Kodeksu spółek handlowych na gruncie prawa podatkowego jest art. 116 Ordynacja podatkowa. Przewiduje on bowiem analogiczną odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania podatkowe spółki z o.o.
Zgodnie z treścią przepisów art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu nie wykazał, że:
– we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym czasie zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu,
albo
– niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez jego winy.
Członek zarządu spółki o.o. może zwolnić się z odpowiedzialności za jej zobowiązania podatkowe jeżeli wskaże mienie spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych w znacznej części.
Więcej na temat odpowiedzialności członka zarządu spółki z o.o. z jej zobowiązania podatkowe TUTAJ.
Odpowiedzialność za zobowiązania sp. z o.o. z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne
Na mocy przepisów art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przywołane powyżej przepisy art. 116 Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio do należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne.
Odpowiedzialność odszkodowawcza za niezłożenie wniosku o upadłość spółki
Również przepisy samego Prawa upadłościowego normują zasady odpowiedzialności za niezłożenie wniosku o upadłość spółki z o.o.
Zgodnie z treścią przepisów art. 21 ust. 3 Prawa upadłościowego członek zarządu sp. z o.o. ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku w terminie, chyba że nie ponosi za to winy.
Należy zaznaczyć, że powyższe przepisy stanowią dodatkową ochronę wierzycieli spółki i odrębną podstawę prawną dochodzenia przez nich swoich roszczeń od członków zarządu spółki.
Utrudnienie ogłoszenia upadłości konsumenckiej
Jak już wskazano powyżej niezłożenie wniosku o upadłość spółki z o.o. w terminie rodzi odpowiedzialność majątkową każdego członka zarządu. Odpowiedzialność to jest o tyle dotkliwa, że jednocześnie stanowi utrudnienie w uzyskaniu oddłużenia w ramach upadłości konsumenckiej.
Zgodnie bowiem z treścią przepisów art. 4914ust. 2 Prawa upadłościowego sąd oddala wniosek o upadłość konsumencką, jeżeli w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku dłużnik, mając taki obowiązek, wbrew przepisom ustawy nie zgłosił w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości – chyba że przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi. Więcej na ten temat TUTAJ.
Należy przy tym zaznaczyć, że aktualnie trwają prace nad projektem zmian ustawy – Prawo upadłościowe, który znosi wskazane powyżej ograniczenie. Więcej na ten temat TUTAJ.
Zakaz prowadzenie działalności gospodarczej oraz sprawowania określonych funkcji
Brak wniosku o upadłość spółki z o.o. może skutkować również orzeczeniem zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, jak i sprawowania określonych funkcji.
Na podstawie przepisów art. 373 ust. 1 Prawa upadłościowego, w stosunku do osoby, która ze swojej winy będąc do tego zobowiązana z mocy ustawy, nie złożyła w ustawowym terminie wniosku o ogłoszenie upadłości, sąd może orzec pozbawienie na okres od jednego do dziesięciu lat:
– prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub w ramach spółki cywilnej
– pełnienia funkcji zarządcy sukcesyjnego, członka rady nadzorczej, członka komisji rewizyjnej, reprezentanta lub pełnomocnika osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie tej działalności, spółki handlowej, przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszenia
Należy zaznaczyć, że naruszenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, jak i zajmowania wyżej wskazanych stanowisk w myśl przepisów art. 244 Kodeksu karnego stanowi przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Zakaz prowadzenia działalności został szerzej omówiony TUTAJ
Odpowiedzialność karna za niezłożenie wniosku o upadłość spółki z o.o.
Niezłożenie wniosku o upadłość spółki z o.o. będzie również rodziło odpowiedzialność karną. Zgodnie bowiem z treścią art. 586 Kodeksu spółek handlowych:
„Kto, będąc członkiem zarządu spółki albo likwidatorem, nie zgłasza wniosku o upadłość spółki handlowej pomimo powstania warunków uzasadniających według przepisów upadłość spółki – podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Więcej na temat odpowiedzialności karnej za niezłożenie wniosku o upadłość spółki TUTAJ.
Pomoc prawna dla członków zarządu spółki z o.o.
Od wielu lat pomagam chronić prywatne majątki członków zarządów spółek z o.o. przed odpowiedzialnością za zobowiązania kierowanych podmiotów. Jeżeli i Ty szukasz pomocy prawnej w tym zakresie napisz do mnie.
